Сиибиктэ «Ноотуу» кэпсээнэ
Светлана Николаевна Самсонованы-Сиибиктэни мин ватсаап ситимигэр баар хоһоон бөлөхтөрүгэр көрсөн билэбин. Ис-иһигэр киирдэххэ, Сиибиктэ үөрбүтэ-хомойбута таһыгар сылдьар, оҕо курдук дьоҥҥо олус ис-киирбэх, аһаҕас, билбитин-көрбүтүн кэтэх санаата суох кэпсэтэр киһитигэр тиэрэ тэбиир идэлээх. Хомойбутун-хоргуппутун тута умнан, аан дойдуга тапталынан эйэҕэс үлүгэрдик кэпсэтэн киирэн барыах айылаах. Кинини «Чороон» туһунан хоһоону айыы күрэҕэр кыттан, биир үчүгэйинэн бэлиэтэммит хоһоонун ааҕан баран сөҕөн-махтайан турабын.
2017 сылга «Күрүлгэн» 2-с нүөмэригэр Светлана Николаевна Самсонова-Сиибиктэ «Ноотуу» диэн кыракый кэпсээнэ тахсыбыт. Бу кэпсээн кини оҕо сааһын умнуллубат чаҕылхай кэрэ түгэнэ хаһан даҕаны сүппэттик кини өйүгэр-санаатыгар иҥэн хаалбытын илэ-чахчы киинэ лиэнтэтигэр уһуллубут курдук ааптар сурукка тиһэн итэҕэтиилээхтик ойуулаабыта – кини тылы-өһү кыайа тутар хомоҕой хоһоонньутун таһынан прозаҕа бастакы холонуута хайы-үйэ саҕахха угуйар тахсан эрэр күн сардаҥатынан оонньуур.
Бу кэпсээҥҥэ оҕо киһи «өйдүүрүгэр ырай сирэ Саалтааныттан, эбэтин алааһыттан саҕаланар». «Сарсыарда Саалтааныбар саҥа күн сандааран тахсара хатыламмат кэрэ!.. …»Ноотуу, тоойуом, туран аһаа, күн ыраатта, күөрчэҕиҥ уостан хаалыа,» — диэн эбэм саҥата унаарыйар. Уһуктубуппун билэн, кэлэн сүүспүттэн сыллыыр, сылаас тыына биллэр. Мин ойон тураммын, таҥаспын сиирэ-халты таҥнаат таһырдьа ыстанабын. Күн да күн үүммүт! Эчикийэ, үчүгэйиэн! Ып-ыраас, кыырпах да былыта суох күөх халлаан. Күнүм күөрэйэн: «Оҕом Ноотуу, оонньоо-көрүлээ, күөххэ көччүй!» — диэн сандаара, чаҕылыйа тыкпыт. Кэрэтиэн, айылҕам тиллибитэ, тупсубута… Мин уһуктубуппун уруйдуур курдук күөрэгэй чыычааҕым үөһэ битийэр. Көҥүлүөн тыынарга! Бу — эбэм алааһа, Саалтааным барахсан…».
Ити курдук кыракый кыысчаан дьырылас ырыалаах күөрэгэйи, дьэрэкээн өҥнөөх бөртөлүөт курдук тоноҕосчуттары, лыахтары, лоҥкуната ыллыыр тойон ыҥырыаны, хойуу от быыһыгар сырдыргыыр аһыҥаны кытта үрдүк кырдалга дабайан көҥүл көтөр-дайар, көрүлүүр-көөчүктэнэр.
Арай кинини эбэтин ыҥырар саҥата үөрүү өндөл халлааныттан сиргэ түһэрэр. Кыысчаан далга эбэтин батыһа сылдьан кэпсэтииттэн, кырдьаҕас киһи сүөһү-ас тутара ыараан иһэрин, оннооҕор ыал буолбут ынаҕа Өрүөстээх ыарахан дьылҕатын сүрэҕэ сэрэйэн, хараҕа ууламмытын көрөн, кыракый киһи үтүөнү оҥорорго, көмөлөһөргө онтон ыла санаата күүһүрэн, оттомуран, улаатара көстөр.
Кэпсээн саҕаланыытыгар ааптар бэйэтин аатыттан сэһэргээн оҕо эрдэҕинээҕи оонньообут дьикти дьэрэкээн айылҕатын субу баар курдук, өйүгэр тылыннаран, айан, ойуулаан, ааҕааччыны сиэтэн дэллэритэр. Кини тылынан айар дьоҕурун таһыма, тылы билиитэ, оҕо сааһын кэрэ түгэннэрин ханан даҕаны иҥнигэһэ-толлугаһа суох, олус ураннык ойуулааһына – кини инникилээх тыл маастара буолар кыахтааҕын көрдөрөр. Манна худуоһунньук быһыытынан тылы туттууга кини хоһоону хоһуйар маастарыстыбата улаханнык туһалыыра биллэр. Кэпсээни аахпыт киһиэхэ үтүө санаа кустуга сүрэҕи-быары кууһа оонньоон, дуоһуйууну үөскэтэр.
