Литературная Якутия


 

Сахалыы

…Ханнык да тиэмэҕэ биир сүрүн санаа (идея) баар буолуохтаах; олоххо баартан суруйар буоллаххына, эн маны фотография курдук устума, эн кинини бэйэҥ идеяҕынан сырдатан, уус-уран айымньы күүһүнэн дьүһүннээн көрдөр. Идеятын, caнaaҕын толору суруй, толору тэнит, форманан хааччахтаама, идеяны дьүһүннээбэт форма наадата суох, идеяны көрдөрөөрү форма оҥоһуллар, идеяны тыыннаах дьүһүннүүргэ, бу дьүһүн тас көстөр көстүүгүн биэрэргэ, ол онно эрэ форма суолтата улаатан тахсар. Уус-уран айымньыга идея суолтата форма суолтатын бастыыр, ол эрээри умнума: сыгынньах идея, формата суох идея, уус-уран айымньыны биэрбэт, иккиэн арахсыспат ситимнээхтэр, идеяттан айымньы дьүһүнэ тахсар, идеяттан тахсар дьүһүнэ эмиэ бу идея сүнньүнэн көрөн сөптөөх форма бэриллэр. Айымньы дьыалата — улахан улуу дьыала буолар, онон айар үлэбит, культурабыт үрдээтэҕин ахсын, үрдүк кэрдиискэ тахсан иһиэхтээх. Биһиги төрүт сорукпут – олоххо инники этэрээт буолан иһиэхтээхпит.

Былатыан Ойуунускай.
Уус-уран тыл эдэр үлэһиттэрин бөлөхтөрүн соруктара. –
П. А. Ойуунускай. Айымньылар. 7 том. –
Якутск: Як.кн-ое изд-во. – С.103.

 
«Норуот аайы Уурастыыраптар төрөөбөттөр…»

Бүгүн САССР норуодунай бэйиэтэ, Дьокуускай куорат бочуоттаах гражданина Владимир Михайлович Новиков-Күннүк Уурастыырап төрөөбүтэ 116 сыла туолар. Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуодунай бэйиэтэ Савва Тарасов ахтыытыттан билиһиннэрэбит. Бүгүн САССР норуодунай бэйиэтэ, Дьокуускай куорат бочуоттаах гражданина Владимир Михайлович Новиков-Күннүк Уурастыырап төрөөбүтэ 116 сыла туолар. Саха Өрөспүүбүлүкэтин...

 

Норуодунай бэйиэт Анаабырга ыалдьыттаата

Анаабыр улууһугар долганнар түөлбэлээн олорор Үрүҥ Хайа нэһилиэгэр Табаһыттар сүлүөттэрэ (бырааһынньыктара) ыытылынна. Табаһыттар быйылгы сүлүөттэрэ Саха сиригэр Үлэ сылынан, Анаабыр долган-эбэҥки национальнай улууһугар – Табаны иитии, “Севернай” сопхуос тэриллибитэ 40, Социалистическай Үлэ Дьоруойа И.К.Спиридонов төрөөбүтэ 110 сылларын чэрчитинэн ыытылынна. Үбүлүөйдээх сүлүөт табаһыттарга үгүс...

 

«Өлүөнэ долгуннара» суруйааччылардыын көрүстэ

Бүгүн, муус устар 21 күнүгэр, Хаҥалас улууһун ини-бии Ксенофонтовтар ааттарынан бибилэтиэкэҕэ бэрт сэргэх тэрээһин буолан ааста. Ол курдук, СӨ норуодунай бэйиэтэ Иван Мигалкин бэрэссэдээтэллээх Саха Өрөспүүбүлүкэтин Суруйааччыларын сойууһун ситэриилээх сүбэтин чилиэннэрэ Хаҥалас улууһун “Өлүөнэ долгуннара” литературнай түмсүүнү кытары көрүстүлэр. СӨ Суруйааччыларын сойууһун ситэриилээх...

 

«Аартык» литература түмсүүтэ үбүлүөйүн бэлиэтээтэ

Кулун тутар 16 күнүгэр суруйааччы Дмитрий Николаевич Пономарев-Дьолуолаах салайааччылаах «Ньурба уоттара» литературнай түмсүү Маалыкай нэһилиэгэр «Аартык» литературнай түмсүү 10 сыллаах үбүлүөйдээх тэрээһинигэр ыалдьыттаата. 2013 сылтан тэриллибит «Аартык» литературнай түмсүү номнуо Маалыкай 20-тэн тахса айар куттааҕын түмэ тардан, нэһилиэк олоҕун сэргэхситэр, «Ньурба уоттара» оройуоннааҕы түмсүү...

 

Литература түмэлигэр Баал Хабырыыс төрөөбүтэ 105 сылыгар аналлаах ахтыы киэһэтэ буолла

Бүгүн, муус устар 15 күнүгэр, Б.Ойуунускай аатынан Литература түмэлигэр саха биллиилээх бэйиэтэ, ССРС Суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ Гавриил Григорьевич Вешников-Баал Хабырыыс төрөөбүтэ 105 сылыгар аналлаах ахтыы киэһэтэ буолла. Ахтыы киэһэтигэр суруйааччылар, литератураны чинчийээччилэр, бэйиэт аймахтара, Уус Алдан улууһун Курбуһах нэһилиэгин дьаһалтата, биир дойдулаахтара, Баал Хабырыыс...

 

Литература кириитигэ Ольга Макарова саҥа кинигэтэ сүрэхтэннэ

Муус устар 12 күнүгэр Национальнай библиотека историческай саалатыгар Таатта улууһун Баайаҕа нэһилиэгэр олорор литература кириитигэ Ольга Макарова өр сыллаах үлэтин түмүгүн – «Айымньы күлүүһүн арыйдахха (саха литературатыгар ырытыылар, сэҥээриилэр, бэлиэтээһиннэр)» кинигэтин биһирэмэ буолла. Сүрэхтэниини ыыппыт «Чолбон» сурунаал бас эрэдээктэрэ Гаврил Андросов саха литературатын историятыгар тарбахха...

 

«Далан Дархан далааһына»
(Суруйааччылардыын көрсүһүү)

Муус устар 3-5 күннэригэр Чурапчы улууһугар СӨ Култууратын, искусствотын уонна литературатын күннэрин чэрчитинэн ыытыллыбыт тэрээһиннэртэн биир ордук күүтүүлээхтэринэн, чаҕылхайдарынан, долгутуулаахтарынан саха биллиилээх суруйааччылара ааҕааччыларыныын, литератураҕа сүгүрүйээччилэрдиин, улуус айар куттаах дьонунуун көрсүһүүлэрэ буолбута чахчы. Бу, саха норуодунай суруйааччыта, Платон Ойуунускай аатынан...

 

Норуотун үрдэппит суруйааччы Даланы ахтан-санаан аастылар

Муус устар 7 күнүгэр Былатыан Ойуунускай аатынан литература мусуойа уонна Чурапчы улууһун Кытаанах нэһилиэгин дьаһалтата “Норуотун үрдэппит суруйааччы” диэн өйдөбүнньүк биэчэри тэрийдилэр. Саха сирин норуодунай суруйааччыта, прозаик, драматург, публицист, П.А.Ойуунускай аатынан Судаарыстыбаннай бириэмийэ лауреата, педагогика наукатын хандьыдаата, учуутал, уһуйааччы Василий Семенович...

 

Суруйааччы Константин Эверстов айар киэһэтэ буолла

Кулун тутар 30 күнүгэр Өрөспүүбүлүкэтээҕи медиа-кииҥҥэ Арассыыйа уонна Саха сирин Суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ, прозаик Константин Эверстов айар киэһэтэ буолла. Бу көрсүһүү ааптар үбүлүөйдээх сылын бэлиэтээһин чэрчитинэн ааста. Тэрээһиҥҥэ норуодунай суруйааччылар, билим үлэһиттэрэ, Кэбээйи улууһун салалтата, ону тэҥэ суруйааччы үөлээннээхтэрэ, бииргэ үөрэммит доҕотторо уонна «Номох буолбут Ньукулай» документальнай...

 

Москваҕа тахсыбыт кинигэлэри сүрэхтээтилэр

Национальнай бибилэтиэкэ Историческай саалатыгар “Антология современного якутского рассказа” уонна «Современная литература народов России: Художественная публицистика» кинигэлэр тахсыбыттарын уонна “Аврора”, “Дружба народов” литературнай сурунаалларга саха суруйааччылара бэчээттэммиттэрин сүрэхтээһин буолла. Бу бэлиэ суолталаах түгэн, тоҕо диэтэр, 40-ча сыл буолан баран, Арассыыйаҕа саха литературатыгар...